Testimoniale i case studies to broń iście atomowa w arsenale marketingu medycznego.

Oczywiście te naprawdę godne uwagi (i wiarygodne) opinie zawsze okraszone są zdjęciami klientów.

Wszyscy kochamy te niesamowite historie o życiowych transformacjach.

To właśnie wizerunek pacjenta „przed i po” najczęściej sprzedaje usługę.

Zdjęcia dają „społeczny dowód słuszności„.

Pozwalają nam wyobrazić sobie nasze życie po skorzystaniu z usługi medycznej.

I przede wszystkim uzasadniają nam nasze własne, często podejmowane tylko emocjami, wybory konsumenckie.

Ale Ty już to wiesz 😃.

Przyszedłeś tutaj po odpowiedź na pytanie:

czy wizerunek pacjenta może być wykorzystywany w marketingu medycznym?

Zacznijmy od małego przypomnienia.

Ograniczenia w marketingu medycznym

O marketingu medycznym napisałem już na tym blogu małą „trylogię” (zobacz cz.1, cz.2 i cz.3).

Reklama medyczna doznaje wielu ograniczeń, które agencja marketingowa musi zawsze mieć na względzie.

Podstawowymi aktami są tutaj:

• ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej
• uchwała nr 29-11-VI NRL
• kodeks etyki lekarskiej
• ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty

Zgodnie z art. 14 ustawy o działalności leczniczej:

„Podmiot wykonujący działalność leczniczą podaje do wiadomości publicznej informacje o zakresie i rodzajach udzielanych świadczeń zdrowotnych. Treść i forma tych informacji nie mogą mieć cech reklamy”.

Kiedy informacje noszą „cechy reklamy”? Tego nie wie nikt (bo przepis jest źle napisany).

Ograniczenia związane z tajemnicą lekarską

Świętą zasadą zawodu lekarskiego jest, że lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.

Uwaga! Nie chodzi tutaj tylko o stan zdrowia lub przebieg leczenia pacjenta.

Przepis ten nie precyzuje jakie kategorie danych objęte są tajemnicą, a zatem art. 40 ustawy o zawodzie lekarza należy rozumieć możliwie szeroko.

Aby uznać, że informacja objęta jest tajemnicą lekarską wystarczy odpowiedzieć sobie na dwa pytania:

1. czy dotyczy ona pacjenta?
2. czy lekarz pozyskał informację wykonując swój zawód?

W ten sposób nawet informacja dotycząca życia osobistego pacjenta, o ile trafiła do lekarza w związku z prowadzeniem leczenia, objęta jest tajemnicą.

Ograniczenia w wykorzystywaniu wizerunku

Wizerunek pacjenta to przede wszystkim wizerunek w rozumieniu prawa autorskiego.

Tutaj również musisz pamiętać o formalnościach:

• zgoda musi być udzielona w sposób nie nasuwający żadnych wątpliwości
• pacjent musi z góry wiedzieć, że jego wizerunek pojawi się jako np: case study
• jeżeli pacjent jest niepełnoletni zgodę na rozpowszechnianie jego wizerunku musza wyrazić rodzice

Wizerunek pacjenta w testimonialach/case studies

Nie chciałbym wywołać wrażenia, że w marketingu medycznym praktycznie niczego nie wolno.

Przeciwnie, zachowując umiar, takt i zdrowy rozsądek możesz zdziałać naprawdę dużo.

Powyżej przedstawiłem Ci kilka zastrzeżeń, a teraz postaram się z nimi rozprawić 😉.

Zacznijmy od ustawy o działalności leczniczej.

Testimonial albo case study w mojej ocenie mogą być uznane za informacje posiadające „cechy reklamy”.

Warunek jest jeden: nie mogą zawierać elementu perswazyjnego.

Czyli śmiało opowiadaj historie o transformacji pacjentów, ALE nie wywołuj wrażenia, że każdy może taki efekt uzyskać.

A tajemnica lekarska?

Obowiązkowo załóż, że WSZYSTKO co dotyczy pacjenta jest nią objęte.

Dlatego w przypadku każdej publikacji wizerunku pacjenta konieczna będzie jego zgoda na zwolnienie lekarza z tajemnicy.

Taką możliwość daje ustawa o zawodzie lekarza:

„Art. 40. [Tajemnica lekarska]
1. Lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy:
4) pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy, po uprzednim poinformowaniu o niekorzystnych dla pacjenta skutkach jej ujawnienia”;

Udzielając lekarzowi zwolnienia z tajemnicy (np: w celu opublikowania zdjęcia „przed” i „po”) pacjent musi również złożyć oświadczenie, że został poinformowany o niekorzystnych skutkach jej ujawnienia.

Na koniec kwestia wizerunku w kontekście prawa autorskiego.

Tutaj położę nacisk na kontekst w jakim wizerunek pacjenta będzie wykorzystywany.

Oświadczenie pacjenta powinno więc potwierdzać, że wyraża on zgodę na upublicznienie swojego wizerunku „przed” i „po” w określonych miejscach (strona gabinetu, media społecznościowe etc.).

Najlepszym rozwiązaniem byłoby zatwierdzenie przez pacjenta gotowego projektu testimoniala albo case study.

Potrzebujesz sprawdzonego wzoru umowy?

Brak czasu na czytanie?

Zobacz także:

• Zdjęcia grupowe w reklamie – Wykorzystanie wizerunku w reklamie wymaga zezwolenia. Sprawa nie jest jednak tak oczywista przy zdjęciach grupowych np: z imprezy masowej.
• Portfolio – W portfolio agencji interaktywnej warto pokazać wasze najlepsze projekty.Aby zrobić to zgodnie z prawem należy “z góry” zadbać o zgodę klienta.

Podziękowania dla:

• Photo by National Cancer Institute on Unsplash