Forma zawarcia umowy to  w świadomości, nazwijmy to górnolotnie, społeczeństwa jeden z takich prawniczych truizmów, które wypada znać.

Powszechnie wiadomo że umowa może być zawarta także ustnie, ale każdy pokwia głową że musi być napisane o zmianach na piśmie pod rygorem nieważności, albo że gigantyczna kara umowna chroni lepiej (to akurat mit 😁).

Wspomniałem już kiedyś, że funkcjonuje też wiara w prawników, którzy zawsze wypatrzą jakiś  kruczek prawny żeby umowa była nieważna (a przynajmniej Ci klienci w potrzebie bardzo na taką super moc prawnika liczą 😜).

I to akurat łatwe nie jest, no chyba że strony same zaliczą wpadkę.

Dzisiaj przeanalizuję z Tobą na jakie umowy możesz potencjalnie trafić w branży kreatywnej i w jakiej formie powinna ona być zawarta.

Forma zawarcia umowy w przepisach

Zacznijmy od tego jakie przepisy regulują formę zawarcia umowy. Głównie jest to kodeks cywilny.

Otóż zawarcie umowy następuje z chwilą gdy Ty i Twój klient złożycie oświadczenia woli czyli potocznie „dogadacie się”.

Klient mówi, że potrzebuje projekt papieru firmowego, a ty mówisz 500 zł (dodaj netto!). Wtedy klient podaje Ci rękę i mówi, że fakturę prosi na maila.

Gratulacje, zawarliście właśnie umowę!

Nie zawsze jednak tak to działa, gdyż czasami przez przepisy wymagana jest specjalna forma zawarcia umowy.

Może to być forma m.in. :

• pisemna pod rygorem nieważności
• pisemna pod rygorem trudności dowodowych
• pisemna z podpisem notarialnie poświadczonym
• pisemna w formie aktu notarialnego

Forma zawarcia umowy o przeniesienie praw autorskich

Zacznijmy na wysoką nutę czyli od praw autorskich.

Ustawa o prawo autorskie stanowi, że:

Art.  53. 

Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.

Mamy więc tutaj do czynienia z najbardziej surową konsekwencją niezachowania formy pisemnej czyli ta często upragniona nieważność umowy.

Przykład:

Twój podwykonawca przesyła Ci projekt logotypu i fakturę za pracę i prawa autorskie. Fakturę opłacasz, a logotyp wysyłasz klientowi do akceptacji. Klient akceptuje i podpisujesz z nim umowę o przeniesienie autorskich praw majątkowych.

W takim przypadku pierwsza umowa „mailowa” jest nieważna. Przyjąłeś co prawda logotyp i za niego zapłaciłeś, ale nie nabyłeś skutecznie autorskich praw majątkowych, bo forma zawarcia umowy trochę zaszwankowała 😅.

W konsekwencji Twója druga umowa, a więc z klientem jest nie tyle nieważna, co bezskuteczna. Oznacza to, że nie odnosi skutku prawnego w postaci przeniesienia praw autorskich na klienta, bo przecież nie możesz przenieść prawa którego sam skutecznie nie nabyłeś. 

Forma zawarcia umowy o dzieło i zlecenia

Zarówno umowa zlecenia (a więc też o świadczenie usług) jak i umowa o dzieło może być zawarta w dowolnej formie. Więc może to być e-mail, negocjacje telefoniczne, wspomniane „dogadanie się”.

Trzeba jednak mimo wszystko bardzo uważać na prawa autorskie.

W przykładzie opisanym powyżej forma zawarcia umowy o dzieło z podwykonawcą była mailowa, co było dopuszczalne.
Ale ponieważ umówiliście się też co do praw autorskich (dlatego otrzymałeś fakturę za robociznę i prawa ) w tym zakresie umowa jest nieważna, bo nie była na piśmie.

Ten sam logotyp jest jednocześnie dziełem i utworem więc trzeba stosować kodeks cywilny i prawo autorskie (świetnie wyjaśnił to Sąd Najwyższy w wyroku II CKN 269/01).

Dlatego właśnie w moim wzorze umowy o wykonanie materiałów reklamowych od razu umieściłem zapisy o prawie autorskim. Podpiszcie umowę raz i miejcie to z głowy 😄.

Potrzebujesz sprawdzonego wzoru umowy?

Brak czasu na czytanie?

Zobacz także:

• Forma dokumentowa umowy – forma dokumentowa jest dla agencji marketingowej szybką i wygodną metodą zawierania umów.Pod warunkiem, że zabezpieczysz się pewną klauzulą…
• Krótka umowa jest lepsza niż żadna – Jaka umowa najlepiej zabezpiecza agencję reklamową: krótka i na temat czy obszerna i szczegółowa? W swoich kontraktach musisz być przede wszystkim elastyczny.

Podziękowania dla:

Podziękowania dla:

• Photo by rawpixel on Unsplash